Squid Game (2021) เล่นลุ้นตาย ซีรีส์เกาหลีคุณภาพที่โด่งดังไปทั่วโลก สร้างปรากฎการณ์คนดูมากที่สุดในรอบปีที่ผ่านมา และยังคงกระแสแรงที่มีคนติดตามดูอย่างต่อเนื่อง ซีรีส์เรื่องนี้ว่าด้วยเรื่องราวการแข่งขันเกมที่เคยเล่นในสมัยวัยเด็กของคนที่ต้องต่อสู้ดิ้นรนเพื่อให้มีชีวิตอยู่ต่อไป
พวกเขาเป็นหนี้หลายร้อยล้านวอน ตกอับ ครอบครัวมีปัญหา ทางสุดท้ายที่จะทำให้ชีวิตดีขึ้น พวกเขาได้รับโอกาสอีกครั้งให้มาแข่งเกมที่ดูเหมือนจะง่าย แต่เดิมพันด้วยชีวิต เป้าหมายเพื่อกลายเป็นผู้ชนะและครอบครองเงินกว่า 45,600 ล้านวอน
เรื่องนี้ได้นักแสดงมากฝีมือของเกาหลี กวาดรางวัลในเวทีสำคัญทั่วโลก ประกอบกับผู้กำกับก็กลายเป็นผู้กำกับที่หลายคนต้องการตัวในขณะนี้ ฮวังดงฮยอก คือผู้กำกับและเขียนบทซีรีส์ เขาเป็นผู้กำกับที่ใส่ใจทุกรายละเอียดในการทำงาน ทำงานร่วมกับ แชคยองซอน ผู้กำกับศิลป์ที่ทำให้งานภาพมีความสมจริง
เราจึงขอรวบรวมข้อมูล วิเคราะห์เจาะลึกเรื่ององค์ประกอบศิลป์ที่นำเสนอผ่านซีรีส์เรื่องนี้ ทำความเข้าใจความหมายที่หลากหลายที่ซ่อนอยู่ในตัวซีรีส์
องค์ประกอบศิลป์ (Element of Arts) ที่ปรากฏในเรื่อง เช่น สีสัน รูปร่าง รูปทรง การจัดวางองค์ประกอบในการออกแบบงานสร้าง คือส่วนที่จะมาช่วยเติมเต็มจินตนาการของผู้กำกับศิลป์ให้ออกมาเป็นสิ่งที่จับต้องได้ แต่แค่จับต้องได้แค่นั้นยังไม่พอ เพราะองค์ประกอบศิลป์ในซีรีส์เรื่อง Squid Game เต็มไปด้วยแนวคิดและการสื่อสารอย่างมีความหมายที่ชวนให้คนดูได้ขบคิดวิเคราะห์อีกด้วย
Meaning of color ความหมายของสีเขียวและสีชมพู
สิ่งที่สะดุดตาของหลายคนอาจจะเป็นเรื่องสีสันที่ใช้ โดยเฉพาะสีเขียวและสีชมพู สีเขียวใช้เป็นเครื่องแต่งกายของผู้เข้าแข่งขันเกม ขณะที่สีชมพูใช้เป็นเครื่องแต่งกายสำหรับเหล่าผู้ควบคุมเกม
ฉากและเครื่องแต่งกายได้รับการออกแบบให้มีสีสันให้ดูเหมือนโลกแฟนตาซี ผู้เข้าร่วมและผู้คุมที่สวมเครื่องแต่งกายที่มีสีชัดเจน ก็เพื่อสร้างความแตกต่างระหว่างทั้งผู้เข้าร่วมและผู้คุม ชุดวอร์มสีเขียวที่ผู้เข้าร่วมใส่ได้รับแรงบันดาลใจจากชุดกีฬาในปี 1970 ธีมสีเขียวและสีชมพูนั้นเป็นธีมสีทั่วไปของนักเรียนในโรงเรียนเกาหลีช่วงปี 1970 และ 1980 อีกทั้งสีทั้งสองสียังมีความหมายที่น่าสนใจ เช่น สีเขียวแสดงถึงมิตรภาพ ความเข้มแข็ง การมีพลังในการต่อสู้กับอุปสรรค ความใจเย็น ขณะที่สีชมพูสื่อถึงความสดใส แต่ทว่าได้รับการนำมาใช้ในเชิงความขัดแย้งกับตัวละครที่เป็นฝ่ายสีชมพูที่เต็มไปด้วยความเลือดเย็น ความโหดร้าย
Line เส้นที่เป็นสัญลักษณ์ โครงข่ายคล้ายอาณาจักรมด
ความน่าสนใจของซีรีส์คือฉาก สถานที่ และโลเคชั่นในการถ่ายทำที่น่าตื่นตาตื่นใจ สุดอลังการ และดูแปลกตา การออกแบบฉากที่พิถีพิถัน โดยเฉพาะฉากที่เต็มไปด้วยทางเดินและบันไดที่เหมือนเขาวงกต ลักษณะคล้ายเกมที่เราเคยเล่นในสมัยวัยเด็ก
ตัวทางเดินและบันไดที่เหมือนเขาวงกตนั้น ได้รับแรงบันดาลใจมาจาก ผลงาน Relativity ของ Maurits Cornelis Escher (MC Escher) รวมทั้ง ผู้กำกับศิลป์ แชคยองซอน กล่าวว่า “บันไดที่ดูเหมือนไม่มีที่สิ้นสุดแสดงให้เห็นถึงรูปแบบของการยับยั้งชั่งใจสำหรับผู้เข้าร่วม”
เขายังเปิดเผยอีกว่าลักษณะของเครือข่ายอุโมงค์ที่ซับซ้อนระหว่างเวทีเกม หอพัก และสำนักงานบริหารถูกสร้างขึ้นโดยได้แรงบันดาลใจมาจากรังมด อาจจะตีความได้ว่าเหล่าผู้แข่งขันก็เปรียบเสมือนมดงานหรือเป็นชนชั้นแรงงานในสังคมทุนนิยมก็เป็นได้
Shape & Form รูปร่างและรูปทรงของงานสร้างหอพักผู้แข่งขัน
ฉากใหญ่ที่เป็นที่จดจำคือฉากหอพักหรือห้องนอนขนาดใหญ่ของผู้แข่งขันเกมที่ออกแบบให้มีรูปร่างและรูปทรงเป็นลำดับขั้นจากต่ำไปหาสูง และเป็นหนึ่งในฉากที่ได้เห็นความรุนแรงที่เกิดจากการต่อสู้เพื่อเอาตัวรอด ตามคำกล่าวของผู้กำกับศิลป์แชคยองซอนกล่าวว่า “หอพักของผู้เข้าร่วมคือแนวคิดของผู้คนที่ถูกทอดทิ้งบนท้องถนน และไฮเปอร์มาร์เก็ตคือตัวแทนของมนุษย์ที่ซ่อนอยู่”
หอพักที่ได้รับการออกแบบโดยใช้กระเบื้องสีขาวและทางเดินโค้ง การวางเตียงและบันไดเหมือนชั้นวางของในโกดัง เพื่อที่จะสามารถเดินขึ้นไปหยิบของจากที่สูงได้ จากคำกล่าวของผู้กำกับศิลป์แชคยองซอนกล่าวว่า “บันไดระหว่างเตียงหลายเตียงในหอพัก เป็นตัวแทนของสังคมการแข่งขันที่ผู้คนต้องปีนขึ้นไปเพื่อเอาชีวิตรอด”
เมื่อเหตุการณ์ดำเนินไปในเรื่อง เตียงหรือบันไดเหล่านี้ถูกใช้เป็นที่กำบังและที่ป้องกันชั่วคราว ซึ่งบันไดและบันไดที่หักสามารถแสดงให้เห็นถึงความจริงที่สิ้นหวัง สถานที่กักขังผู้เข้าร่วมที่ผู้เข้าร่วมไม่สามารถปีนขึ้นไปได้อีก
Contrast ความแตกต่างของเมฆสดใส แต่สื่อถึงความสยองขวัญ
งานสร้างฉากคืองานสำคัญ ฉากหลังของเกมแกะน้ำตาลอันลือลั่นไปทั่วโซเชียล เป็นรูปเมฆสีฟ้าน่ารักสดใส แต่ที่จริงแล้วมันมีความหมายมากกว่านั้น
ผู้กำกับศิลป์แชคยองซอนได้กล่าวไว้ว่า “ฉากพื้นหลังในเกมที่สองคือเกมแกะน้ำตาล ได้รับแรงบันดาลใจมาจาก The Empire of Light เซตภาพในตำนานของ René Magritte” ศิลปินชื่อดัง เซตภาพที่จริงแล้วมีสีสันสดใสแต่ก็แฝงความหมายของความมืดมนบางอย่างในตัวงาน
ผู้กำกับศิลป์เลือกดัดแปลงเซตภาพเหล่านี้ให้ออกมามีสีสันสดใส ลายเส้นที่เหมือนเด็กวาด เพื่อให้ฉากดูมีอารมณ์ตรงข้ามกับความสยองขวัญ เกมแกะน้ำตาลคือเกมที่ฝึกสติ สมาธิ และความนิ่ง เพราะแผ่นน้ำตาลที่เปราะบางอาจจะแตกหักได้ง่าย เหมือนกับวัยเด็กที่บริสุทธิ์สดใสดั่งท้องฟ้า ทว่าก็ต้องเจอกับอุปสรรคในชีวิตเช่นกัน
Variety ความหลากหลายของการเดินหมาก เหล่าสัตว์ และความบันเทิง
องค์ประกอบของวัตถุที่ได้รับการบรรจุอยู่ในเรื่องล้วนมีความหมาย มีความหลากหลายที่ลงตัว เช่น ฉากของบรรดาแขกคนสำคัญ วีไอพี ที่เดินทางมาเยี่ยมชมการแข่งขันได้รับการสร้างให้เหมือนกับโลกของสัตว์ป่านานาชนิด
เราจะเห็นว่าในฉากมีต้นไม้ทุ่งหญ้ามากมายและเหล่าแขกที่ลงพนันสวมหน้ากากสัตว์ รวมถึงสาวบริการที่เพ้นท์ตัวเหมือนกับสัตว์ การจัดแต่งแสงไฟที่ดูสลัว เป็นมุมมองที่เหมือนกับโลกของมนุษย์ที่ชื่นชอบความบันเทิง สีสันให้กับชีวิตพวกเขา คล้ายกับสมัยก่อนที่เหล่าขุนนางมักจะใช้เงินหลอกล่อผู้ที่จนกว่าให้มาเล่นสนุกและเสี่ยงความตาย พวกเขาก็เป็นแค่หมากในเกม ผู้ดิ้นรนเอาชีวิตรอด พวกชนชั้นนายทุนก็เอ็นจอยกับการชมชีวิตที่ปากกัดตีนถีบของเหล่าชนชั้นแรงงาน
Balance สร้างความสมดุลของอาหารค่ำมื้อสุดท้าย
งานสร้างฉากที่ท้าทายคือการจัดวางองค์ประกอบเพื่อสร้างความหมาย ในตอนท้ายของเรื่องอาหารค่ำมื้อสุดท้ายของสามผู้แข่งขันสามคนสุดท้าย ได้รับแรงบันดาลใจจากงานศิลปะ งานเลี้ยงอาหารค่ำของ Judy Chicago โต๊ะเป็นรูปสามเหลี่ยมและมีขนาด 48 ฟุต หรือ 14.63 เมตร
ฉากนี้มีการจัดวางสถานที่สำหรับรับประทานอาหาร 3 ตำแหน่ง ตามมุมของสามเหลี่ยม อย่างสมดุลที่เท่าเทียม โดยที่จัดให้ตำแหน่งตัวละครหญิงที่เหลือคนสุดท้าย นั่งเผชิญหน้ากันระหว่างผู้ชายที่เหลืออยู่อีกสองคน สะท้อนให้เห็นถึงบทบาทของเพศหญิงที่อาจจะถูกมองข้าม การลดทอนคุณค่าของผู้หญิง ถูกละเลยจากกระทำของเพศชาย การกดขี่ผู้หญิง ทำให้ไร้สิทธิเสรีในการเรียกร้องจากสังคมที่ชายเป็นใหญ่ตั้งแต่สมัยก่อน ถึงแม้ว่าในปัจจุบันนั้นจะไม่ค่อยมีแล้ว
ทว่าในเกาหลีใต้ก็ยังมีการเรียกร้องสิทธิความเท่าเทียมทางเพศอยู่เสมอ โดยเฉพาะบทบาทของผู้หญิงที่ต้องต่อสู้มากกว่าผู้ชาย การมีผู้หญิงเหลือรอดอยู่ในเกมอย่างน้อยหนึ่งคนก็ยังแสดงถึงความหวังในอนาคตว่าผู้หญิงจะสามารถมีสิทธิในสังคมได้เทียบเท่ากับผู้ชายต่อไปในอนาคตได้ สิทธิเสรีภาพของผู้หญิงในเกาหลียังมีการสะท้อนผ่านบทบาทของตัวละครในซีรีส์เกาหลีอีกหลายเรื่อง
องค์ประกอบศิลป์ (Element of Arts) จึงเป็นสิ่งสำคัญในงานซีรีส์และภาพยนตร์ ทุกอย่างที่ได้รับการผลิตและนำเสนอผ่านหน้าจอล้วนประกอบสร้างขึ้นมาอย่างมีความหมาย ทำให้ผู้ชมได้ขบคิด วิเคราะห์ และเรียนรู้ไปด้วยระหว่างรับชม ทั้งนี้ 6 ประกอบศิลป์ที่เรารวบรวมมานำเสนอ เป็นเพียงส่วนหนึ่งเท่านั้น ยังมีหลากหลายมิติในซีรีส์เรื่องนี้ที่น่าเรียนรู้ โดยเฉพาะนักศึกษาที่เรียนทางด้านดิจิทัลมีเดียและศิลปะภาพยนตร์ ที่จะได้ความรู้เพื่อนำไปสร้างสรรค์ผลงานของตนเองต่อไปในอนาคต
ขอขอบคุณข้อมูลและภาพประกอบ
สควิดเกม เล่นลุ้นตาย (Squid game) | เบื้องหลัง | Netflix. สืบค้นเมื่อ 24 กุมภาพันธ์ 2565, จาก https://www.youtube.com/watch?v=O4fc4lkfMws
ภาณุ บุญพิพัฒนาพงศ์. (2021, 3 พฤษจิกายน). เรฟฯ งานศิลปะจาก Squid Game. สืบค้นเมื่อ 27 กุมภาพันธ์ 2565, จาก https://www.thirdworldtoday.com/post/squidgameart
เปิดเบื้องหลังกว่าจะมาเป็น ‘Squid Game’ ซีรีส์มาแรงระดับโลก. (11 ต.ค. 2564). สืบค้นเมื่อ 27 กุมภาพันธ์ 2565, จาก https://workpointtoday.com/squid-game-behind-2
오징어 게임. สืบค้นเมื่อ 24 กุมภาพันธ์ 2565, จาก https://ko.m.wikipedia.org/wiki/%EC%98%A4%EC%A7%95%EC%96%B4_%EA%B2%8C%EC%9E%84
โกคยองซอก. (2021, 6 ตุลาคม). “‘오징어 게임’ 세트, 딸과 읽던 그림책에서 힌트 얻었죠”. สืบค้นเมื่อ 24 กุมภาพันธ์ 2565, จาก https://m.hankookilbo.com/News/Read/A202110050942000188
คิมจองจิน. (2021, 2 ตุลาคม). “‘오징어 게임’ 세트장, 한국적 동화 만들기 위한 도전”. สืบค้นเมื่อ 24 กุมภาพันธ์ 2565, จาก https://m.yna.co.kr/view/AKR20211001159000005
รยูจีเฮ. (2021, 21 ตุลาคม). [일상 속 디자인 기행] 색감이 주는 연출의 잔상, 긴 여운 남는 명장면의 비밀…色을 알면 영화가 보인다. สืบค้นเมื่อ 24 กุมภาพันธ์ 2565, จาก https://www.idaegu.co.kr/news/articleView.html?idxno=361618
커뮤니케이션팀. (2021, 13 ตุลาคม). [동문] 전 세계가 열광하는 K드라마 <오징어게임>의 미술감독. สืบค้นเมื่อ 27 กุมภาพันธ์ 2565, จาก https://cr.smu.ac.kr/webzine/sm-people.do?mode=view&articleNo=721191&article.offset=0&articleLimit=9
IMDB ภาพประกอบ. สืบค้นเมื่อ 24 กุมภาพันธ์ 2565, จาก https://www.imdb.com/title/tt10919420/mediaindex